Właściciel Taxi walczy z Policją

Właściciel Taxi skutecznie walczący z Policją.¹

A piszę o tym, co ma związek z naszą problematyką. Bo to ma ewidentny związek z naszą codzienną pracą. A było to w Krakowie, gdzie skarżonym przez właściciela Taxi organem był Komendant Powiatowy Policji. I WSA stwierdził, że Policja się myli i zasądził od Komendanta Powiatowego Policji na rzecz skarżącego R. D. kwotę 457,00 zł (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania (sic!).

I zobaczcie/poczytajcie, jak to było, bo warto wiedzieć, co i dlaczego, się tam wydarzyło:

I. Skarżący.

Skarżący wniósł skargę na Komendanta Powiatowego Policji, polegającą na zatrzymaniu mu DR. Zarzucił on KP Policji naruszenie prawa² poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że pojazd stwarza zagrożenie BRD i nie spełnia dodatkowych warunków dla Taxi. Podniósł też, że posiada ekspertyzę wydaną przez Polski Związek Motorowy w dniu 28 lutego 2012 r., o spełnieniu dodatkowych warunków dla taksówek³.

Zaś w dniu 4 maja 2012 r. został zatrzymany do kontroli drogowej przez funkcjonariusza Policji, który w treści wydanego pokwitowania o zatrzymaniu dowodu rejestracyjnego, jako podstawę zatrzymania wskazał, cyt.: „pojazd stwarza zagrożenie bezpieczeństwa, pojazd nie spełnia dodatkowych warunków dla TAXI„.

Zastrzeżenia policjanta dotyczyły wyłącznie dostępu do tylnych drzwi. Zdaniem skarżącego, zastrzeżenia te nie wynikają jednak w żadnym zakresie z przepisów prawa, albowiem § 24 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r., w sprawie warunków technicznych (…), stanowi jedynie, że taksówka ma być wyposażona w dwoje drzwi z prawej i dwoje z lewej strony pojazdu, lub dwoje drzwi z prawej strony jedne z lewej i jedne z tyłu pojazdu.

Pojazd, którego właścicielem jest skarżący, VW spełnia te warunki bowiem posiada jedne drzwi z lewej strony oraz dwoje drzwi z prawej strony pojazdu oraz drzwi z tyłu pojazdu, wyposażone w wewnętrzną oraz zewnętrzną klamkę.⁴

Skarżący nie bał się podnieść, że Policja dokonuje niewłaściwej interpretacji wskazanych przepisów dla Taxi i permanentnie narusza prawo dokonując zatrzymania DR m. in. pojazdów takich, jaki on posiada.

 

II. Skarżony organ.

W odpowiedzi na tę skargę Komendant Powiatowy Policji wskazał, że skarżący pominął § 24 rozporządzenia (…) umieszczonego w rozdziale o tytule „Warunki dodatkowe dla taksówki”. Aby zatem zrozumieć intencję ustawodawcy zwrócić należy uwagę na przepisy Rozdziału 1 „Warunki ogólne”, a w szczególności na zamieszczony tam § 8 ust. 4 pkt 6. Dotyczy on wyposażenia wnętrza kabiny kierowcy oraz pomieszczeń przeznaczonych do przewozu osób. Zdaniem Komendanta z punktu 6 wprost wynika, że w razie konieczności drzwi muszą umożliwiać wyjście na zewnątrz. W samochodzie prywatnym muszą być dwa takie wyjścia, jednak w taksówce już cztery. Tylna klapa pojazdu skarżącego (zwana przez skarżącego drzwiami) nie spełnia, w ocenie Komendanta, tego wymogu, bowiem rząd siedzeń w tylnej części samochodu uniemożliwia jego opuszczenie. Pomimo składanego oparcia ludzie w różnym wieku i o różnej sprawności fizycznej, czy gabarytach nie będą w stanie tą drogą opuścić pojazdu. Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, poza sporem jest fakt, że ustawodawcy nie chodziło tylko o ilość otworów o nazwie „drzwi” ale o funkcję jaką mają pełnić.

A w odniesieniu do zarzutu dotyczącego opinii rzeczoznawcy, to Komendant podniósł, że uznał ją co najmniej za nierzetelną. Z pierwszej karty tej opinii wynika, że została ona sporządzona w dniu 28 lutego 2012 r.. Niezrozumiałym jest więc fakt, że rzeczoznawca posługuje się definicją taksówki, która została zmieniona ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 244, poz. 1454) – dotyczy 2.1.2). Organ ma prawo przypuszczać, że treść opinii już od poprzedniego stanu prawnego znajduje się w komputerze rzeczoznawcy a wydanie opinii polega na wymianie danych na karcie numer 1 i dołączeniu odpowiednich zdjęć. Ponadto z dokumentacji fotograficznej (fot. 6) wynika, że brak jest wyodrębnionej przestrzeni bagażowej. Przestrzeń bagażowa znajdująca się na całej długości za tylnymi siedzeniami samochodu skutkować może przemieszczeniem się bagażu i zablokowaniem klamki wewnętrznej co całkowicie w razie konieczności uniemożliwi opuszczenie pojazdu. Wątpliwym też jest umieszczenie gaśnicy (fot. 7) w przedziale bagażowym uznanym za rzeczoznawcę, jako miejsce łatwo dostępne w razie potrzeby jej użycia. Wątpliwości narastają wraz ze zwiększaniem się liczby pasażerów i ich bagażu. Zatem nietrafny jest zarzut skarżącego o pominięciu opinii, bowiem opinia została wzięta pod uwagę, oceniona, jednakże organ nie podzielił stanowiska prezentowanego przez rzeczoznawcę, bowiem treść opinii przeczy zapisom rozporządzenia.

 

III. Ostateczny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Krakowie.

Zgodnie z art. 132 ust. 1 PoRD, w brzmieniu obowiązującym w dacie podjęcia zaskarżonej czynności, „Policjant zatrzyma DR (PC) w razie:

1) stwierdzenia lub uzasadnionego przypuszczenia, że pojazd:

a) zagraża bezpieczeństwu w szczególności po wypadku drogowym, w którym zostały uszkodzone zasadnicze elementy nośne konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy,

b) zagraża porządkowi ruchu,

c) …(…);

(…)”.

Analiza powyższego przepisu wskazuje, że jednym z powodów zatrzymania DR jest stwierdzenie lub uzasadnione przypuszczenie, że pojazd zagraża BRD. W komentarzach do tego przepisu podkreśla się, że do „(…) wycofania pojazdu z ruchu nie wystarczy jakakolwiek niesprawność czy wada techniczna pojazdu, jak również nasuwające się wątpliwości w tym zakresie. Chodzi mianowicie o taką niesprawność, która stwarza realne zagrożenie”.⁵

Ocena zachowania wymagań technicznych może być dokonana przez policjanta metodą słuchową lub wzrokową, a w razie wątpliwości przeprowadzane są specjalistyczne badania. DR lub PC mogą być zatrzymane w razie widocznych śladów przebijania numeru silnika, nadwozia lub podwozia, a także w przypadku braku lub nieczytelności tabliczki znamionowej”⁶. Przyjmując nawet, że w zakres pojęcia „zagraża bezpieczeństwu” wchodzi spełnienie w przypadku taksówki wymogów wskazanych w § 24 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Min. Infra. z dn. 31.12.2002 r. w sprawie warunków technicznych (…), to nie można zgodzić się z dokonaną oceną przez Komendanta w tym zakresie, konsekwencją czego było podjęcie kwestionowanej skargą czynności. W świetle § 24 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia taksówkę wyposaża się m. in. w co najmniej dwoje drzwi z każdego boku nadwozia lub dwoje drzwi z prawej strony, jedne z lewej strony i jedne z tyłu nadwozia.

Trafnie zauważył Komendant, że przepis ten został zamieszczony w Rozdziale 7 „Warunki dodatkowe dla taksówki”, ale ustawodawcy przy wprowadzeniu tej treści przepisu przyświecała nie tylko idea bezpieczeństwa, ale i zagwarantowanie nieutrudnionego wsiadania i wysiadania z pojazdu osób korzystający z usług taksówek, stąd wymóg co najmniej dwojga drzwi z prawej strony.

Nawet patrząc przez pryzmat BRD stwierdzić należy, że myli się Komendant, iż pojazd ten  nie spełnia wymogów zawartych w § 24 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia. Bez wątpienia posiada on co najmniej dwoje drzwi z prawej strony, jedne z lewej strony i jedne z tyłu nadwozia, co spełnia wymogi ww. przepisu.

Spełnione są także wymogi  § 8 ust. 4 pkt 6 rozporządzenia (…), z którego wynika, że wnętrze kabiny oraz pomieszczenia przeznaczonego dla przewozu osób powinno być wyposażone w wyjścia w postaci drzwi lub okien, co najmniej po jednym na każdą stronę pojazdu, umożliwiające w razie konieczności wyjście na zewnątrz.

Skoro przedmiotowy pojazd posiada dwoje drzwi z prawej strony, jedne z lewej i jedne z tyłu nadwozia, to bezsprzecznie zagwarantowana została możliwość w razie konieczności wyjścia na zewnątrz z tego pojazdu, nawet przy nie uznawaniu za drzwi w rozumieniu przepisów tylnych drzwi przedmiotowego pojazdu z uwagi na przeszkodę w postaci rzędu siedzeń w tylnej części samochodu, uniemożliwiających rzekomo opuszczenie go tą częścią pojazdu.

Zwrócić bowiem należy uwagę, że prawodawca wprowadził alternatywę w wyposażeniu kabiny oraz pomieszczenia przeznaczonego dla przewozu osób.

Wnętrze to powinno być wyposażone w wyjścia w postaci drzwi lub okien, co najmniej po jednym na każdą stronę pojazdu. W sytuacji, gdy przedmiotowy pojazd ma dwoje drzwi z prawej strony, to po każdej stronie, w tym także po lewej stronie ma okna. Licząc nawet osobno kabinę kierowcy i osobno pomieszczenie dla pasażerów, przy wyposażeniu przedmiotowego pojazdu w dwoje drzwi z prawej strony, jedne z lewej strony i jedne z tyłu nadwozia, ma on co najmniej po jednym oknie na każdą stronę pojazdu. Wprawdzie ustalenia zawarte w wyroku karnym uniewinniającym nie wiążą sądu administracyjnego, to nie mniej jednak stanowisko, co do interpretacji analizowanych tu przepisów, Sąd podziela, iż okno również w świetle tych przepisów jest drogą wyjścia w razie konieczności z pojazdu na zewnątrz. Trafnie też sąd karny podniósł, że „tylny rząd siedzeń (jak w samochodach wymienionych w zarzutach) nie uniemożliwia zaś opuszczenia tą drogą pojazdu lecz jedynie stanowi pewne utrudnienie.

Utrudnienie przy tym niezbyt znaczące, skoro – co bezsporne w niniejszej sprawie – pojazdy których dotyczą zarzuty miały składane oparcia tylnego rzędu foteli. Nadto nie wymaga tłumaczenia, ze w przypadku pojazdów objętych zarzutami łatwość wyjścia na zewnątrz przez tylną klapę (otwieraną także od wewnątrz) jest niepomiernie wyższa niż przez okno, o czym mowa w powołanym wyżej przepisie. Zaznaczyć trzeba, że w przypadku pojazdów typu van, niezależnie czy jest użytkowany dla celów prywatnych czy jako taksówka, tylna klapa z zasady nie służy do wchodzenia i wychodzenia z pojazdu, gdyż nie jest to ani wygodne, ani praktyczne w porównaniu do drzwi bocznych przystosowanych konstrukcyjnie do tego celu. Realnie może być wykorzystana do wyjścia z pojazdu w razie wypadku połączonego z uszkodzeniami powodującymi zablokowanie drzwi bocznych, zwłaszcza przy przewróceniu się pojazdu na prawy bok, w której to jednak sytuacji tylny rząd siedzeń pozostawia przejście wzdłuż wewnętrznej bocznej płaszczyzny pojazdu.” Zasadnie też sąd karny odwoławczy stwierdził, że „Niezależnie od stwierdzenia, iż bezpieczeństwo jazdy w danym modelu pojazdu jest kategorią uniwersalna, w tym znaczeniu, że o ile uczestnictwo w ruchu tych pojazdów (posiadających wymagane homologacje), mających pełen rząd siedzeń w ostatnim rzędzie rodziło zagrożenie dla pasażerów, należało by nie dopuścić ich do ruchu także w użytku prywatnym, w którym przecież pojazd również może przewozić komplet pasażerów„.

Wobec powyższego Komendant podjął czynność niezgodną z przepisami prawa i brak było przesłanek do zatrzymania skarżącemu DR z tego powodu, że przedmiotowy pojazd zagraża BRD.

 

Przetłumaczył dla Was 

(z prawnego na nasz)

Dziadek Piotra,

zawsze Wasz 

================

P.S.

Ale ta sprawa ma też tzw. „drugie dno”.

I o tym „drugim dnie” postaram się napisać parę słów do jutra.

==================================