LEKCEWAŻONY I NIESPRAWNY HAMULEC RĘCZNY

Lekceważona niesprawność hamulca ręcznego pojazdu i tragiczne skutki – nie tylko dla BRD! Niech przeczyta każdy, kto o tym jeszcze nie wie, jakie skutki powodują tak liczne zaniechania w przestrzeganiu BiHP.¹

A było to tak, że 30 grudnia 2014 r., ok. godz. 18.00 na terenie zakładu pracy powoda (…) sp. z o.o. sp.k. w Suwakach doszło do wypadku przy pracy. Stojący przy rampie samochód ciężarowy marki Renault podczas załadunku wózkiem widłowym kierowanym przez K. W. zaczął odsuwać się od rampy – samoistnie przemieszczać się z uwagi na niesprawny hamulec. Na skutek tego wjeżdżający do naczepy wózek widłowy spadł z rampy załadowczej. W wyniku powyższego prawa ręka K. W. dostała się między ramę kabiny wózka widłowego i krawędź rampy, w następstwie czego doszło do zmiażdżenia prawej dłoni (amputacja czterech placów prawej ręki oraz części dłoni).²

Jako przyczynę wypadku ustalono wadliwy układ hamulcowy samochodu ciężarowego marki Renault.³ Pojazd Sprawcy wypadku objęty był polisą ubezpieczenia OC wystawioną przez pozwane Towarzystwo (…).

Ubezpieczyciel pojazdu uznał zasadę odpowiedzialności i wypłacił powodowi kwotę 12 720 zł, tytułem zadośćuczynienia w zw. z art. 445 k.c., uzasadniając tak niską wypłatę:

• współodpowiedzialnością pracodawcy powoda oraz

• przyczynieniem się powoda do powstania szkody poprzez nie zapięcie pasów bezpieczeństwa w wózku widłowym.⁴

W zakresie przyczynienia się do szkody, powód wskazał, iż pozwany opiera jego przyczynienie się do szkody na ustaleniu, że nie miał on zapiętych pasów bezpieczeństwa, w jakie był wyposażony wózek widłowy. Ubezpieczyciel pomija jednak, że w przebiegu wypadku fakt zapięcia lub niezapięcia pasów biodrowych nie miał żadnego wpływu na zaistnienie lub zwiększenie rozmiaru szkody (nie pozostaje więc w adekwatnym związku przyczynowym). Pas bezpieczeństwa, w jaki był wyposażany wózek widłowy jest pasem biodrowym – który z racji swojej budowy nie może zapobiec przemieszczeniu się rąk oraz tułowia kierującego wózkiem widłowym. Ponadto obrażenia poszkodowanego powstały na skutek zmiażdżenia dłoni przez element konstrukcji nadbudówki wózka widłowego i rampy załadowczej. „Kabina” wózka widłowego jest na tyle mała, że dorosły człowiek siedząc swobodnie na fotelu kierującego ma w zasięgu swoich dłoni słupki kabiny i może je swobodnie chwycić. W chwili, gdy wózek widłowy osuwał się z ramy załadowczej poszkodowany odruchowo, chwycił się prawą dłonią elementu konstrukcji kabiny wózka i wówczas doszło do zmiażdżenia. Do urazu doszłoby bez względu na to czy powód miałby czy też nie miałby zapiętych pasów bezpieczeństwa.⁵

Argumentując roszczenie o rentę powód wskazał, iż przed wypadkiem zarabiał średnio 2000 zł „na rękę”, zaś po wypadku powód jest całkowicie niezdolny do pracy i w miejscu swojego zamieszkania nie może znaleźć żadnego zatrudnienia odpowiedniego do jego stanu zdrowia. Otrzymywane przez niego wynagrodzenie stanowiło przybliżoną dwukrotność najniższego wynagrodzenia. Obecnie najniższa wynagrodzenie wynosi 1530 zł netto miesięcznie a jego dwukrotność to około 3060 zł netto. Obecnie powód otrzymuje rentę w wysokości po 773 zł miesięcznie. Uwzględniając teoretyczną, częściową zdolność powoda do pracy powód dochodzi tytułem renty wyrównawczej kwoty po 1200 zł miesięcznie.

Pozwane Towarzystwo (…) nie uznało powództwa i wnosiło o jego oddalenie w całości oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Argumentując swe stanowisko w sprawie pozwany wskazał, że nie ponosi odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 30 grudnia 2014 r. albowiem w momencie wypadku ubezpieczony pojazd nie był w ruchu i nie stwarzał zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego.

Zdaniem pozwanego roszczenie powoda winno być oddalone również z tej przyczyny, że powód w związku z wypadkiem przy pracy otrzymał z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odszkodowanie w wysokości 30 742 zł. Pozwany ubezpieczyciel może odpowiadać tylko w 20% za skutki wypadku z uwagi na przyczynienie się powoda do szkody – powód w chwili wypadku nie posiadał zapiętych pasów bezpieczeństwa. Z opinii biegłego z zakresu BHP wynika, iż odpowiedzialność za skutki wypadku ponosi również pracodawca powoda – (…) S.A. Zdaniem pozwanego żądanie renty sformułowane przez powoda nie zostało przez niego udowodnione i jest rażąco zawyżone.

Bezpośrednią przyczyną wypadku z dnia 30 grudnia 2014 r. były niesprawne hamulce kół tylnej osi, gdzie siły hamujące wynosiły rzędu 2 kN.

Prawomocny wyrokiem Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 2 lutego 2016r., w sprawie sygn. akt VII K 206/15 kierowca w/w pojazdu J. S. został uznany za winnego tego, że w dniu 30.12.2014r. na terenie Zakładów (…) przy ul. (…) w S. działając wspólnie z innymi ustalonymi osobami doprowadził do nieumyślnego uszkodzenia ciała K. W. (1) poprzez niezachowanie szeregu przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy a mianowicie poprzez: odstąpienie od przetransportowania ręcznym wózkiem transportowym ładunku z platformę samochodu na rampę, dopuszczenie do wjazdu wózka widłowego na platformę pojazdu mimo nie wyrównania różnic poziomów między platformą a rampą rozładunkową, pozostawienie samochodu ciężarowego marki R. z niesprawnymi hamulcami postojowymi, jak też odstąpienie od zastosowania innych środków poza hamulcem ręcznym pozycjonujących samochód podczas rozładunków (np. klinów pod koła), spowodował, że wózek widłowy kierowany przez K. W. wpadł w powstałą szczelinę pomiędzy rampą a samochodem ciężarowym, przygniatając rękę pokrzywdzonego w wyniku czego K. W. doznał uszkodzeń ciała w postaci zmiażdżenia i wieloodłamowego otwartego złamania śródręcza ręki prawej z następową martwicą palców II-V ręki prawej i częściową martwicą śródręcza prawego co skutkowało chirurgiczną amputacją palców II-V ręki prawej, które to uszkodzenia ciała stanowi inne ciężkie kalectwo i oznacza znaczną trwałą niezdolność do pracy w zawodzie oraz istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała i za ten czyn skazany został na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący dwa lata.

W zakładzie pracy powoda, w chwili w/w zdarzenia stwierdzono również naruszenie szeregu przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy:

– brak zabezpieczenia przemieszczania się rozładowywanego samochodu ciężarowego przed niekontrolowanym ruchem oddalania się pojazdu od rampy magazynowej /np. kliny podłożone pod koła/;

– nieprzystosowanie poziomu podłogi skrzyni ładunkowej samochodu ciężarowego do poziomu rampy magazynowej /brak sprzętu niwelującego poziomy, np. mostki, pomost przeładunkowe, pokrywa najazdowa/;

– brak współpracy, komunikacji pomiędzy operatorem wózka widłowego a kierowcą samochodu ciężarowego w zakresie wykonywania ustawienia wysokości, niwelowania podłogi skrzyni ładunkowej samochodu ciężarowego przez kierowcę poprzez układ regulacji hydraulicznej samochodu;

– nie używanie przez K. W. pasa bezpieczeństwa w jaki było wyposażone siedzisko kabiny operatora wózka widłowego;

– nie zachowanie przez K. W. podstawowych zasad bezpieczeństwa w przypadku utraty stabilności obsługiwanego wózka widłowego;

– nie udostępnienie i nie zapoznanie powoda z obowiązująca w zakładzie pracy instrukcją bhp podczas transportu za pomocą wózków jezdniowych elektrycznych i spalinowych;

– niedostateczne przygotowanie zawodowe powoda w zakresie instruktażu stanowiskowego w dziedzinie bhp, oceny ryzyka zawodowego który to użytkował wózek widłowy;

– brak pomiędzy firmą (…) a pracodawcą powoda umowy, instrukcji określającej procedurę co do obowiązków i odpowiedzialności stron za bezpieczeństwo przy pracach rozładunkowych i załadunkowych poszczególnych uczestników;

– brak skutecznego nadzoru nad powodem i pracującymi przez mistrza magazynu i tolerowanie odstępstw od przepisów i zasad BHP przez osoby sprawujące ten nadzór nad pracującymi.⁶

W orzecznictwie sądów powszechnych ukształtował się pogląd, iż dla potrzeb odpowiedzialności posiadaczy pojazdu z polisy OC samo pojęcie „ruch pojazdu” nie jest ujmowane w znaczeniu czysto mechanicznym. Spowodowane ruchem pojazdu są także szkody powstałe:

• w czasie postoju pojazdu bądź

• w czasie wsiadania i wysiadania z niego, bądź

• w czasie załadunku czy rozładunku.

W ten sposób, każdy postój pojazdu bez względu na czas jego trwania, jak również bez względu czy ma miejsce w trasie czy po osiągnięciu celu podróży, dla potrzeb odpowiedzialności OC, jest traktowany jako ruch pojazdu.⁷

Więc jeszcze raz proszę, nie lekceważcie wadliwego stanu technicznego pojazdów w zakresie hamulca, tak roboczego, jak i ręcznego. Bo, choć z opisu tej sprawy nie wynika, że ktoś z nas zawinił częstą obojętnością wobec stanu technicznego takiego hamulca ręcznego, to jednak piszę o tym ku przestrodze. Raz się udało, nam się nic nie stało, ale inni ponieśli przykre konsekwencje.

I pozdrawiam

dziadek Piotra

– – – – – – – – – – –