BRANŻOWY ZŁOM CZY CZĘŚCI DO REGENERACJI

To jest branżowy złom czy też części do regeneracji?

Już jakiś czas temu WSA w Poznaniu rozpoznawał tę sprawę. Ale ostateczny i prawomocny wyrok NSA zapadł równo rok temu i nic a nic nie stracił na aktualności. I dlatego warto o nim opowiedzieć.¹

Zaczęło się od tego, że zarządzeniem pokontrolnym z listopada 2019 r. Wielkopolski Inspektor Ochrony Środowiska zarządził w kontrolowanej firmie:

1. Prowadzić międzynarodowe przemieszczanie odpadów zgodnie z wymagania formalnoprawnymi w tym zakresie. W terminie: niezwłocznie dostosować się do wymagań prawnych.

2. Prowadzić zbieranie odpadów po uzyskaniu stosownego zezwolenia. W terminie: niezwłocznie dostosować się do wymagań prawnych

3. Rzetelnie prowadzić ilościową i jakościową ewidencję odpadów zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów, przy użyciu kart ewidencji i kart przekazania odpadów oddzielnie dla każdego rodzaju odpadu. W terminie: na bieżąco.

4. Przekazywać wytworzone odpady uprawnionym podmiotom, tj. posiadającym uregulowany stan formalnoprawny w zakresie gospodarowania odpadami. W terminie: na bieżąco.

5. Terminowo przedkładać Marszałkowi Województwa Wielkopolskiego zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów. W terminie: ustawowym, zaległe za lata 2017 i 2018 – niezwłocznie dostosować się do wymagań prawnych.

6. Podjąć działania w celu uzyskania wpisu do rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami prowadzonego przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego w zakresie wytwarzania i zbierania odpadów. W terminie: niezwłocznie dostosować się do wymagań prawnych.

7. Terminowo sporządzać i przedkładać Marszałkowi Województwa Wielkopolskiego zbiorcze zestawienie danych o zakresie korzystania ze środowiska. W terminie: ustawowym, zaległe za lata 2017 i 2018 – niezwłocznie dostosować się do wymagań prawnych.

8. Terminowo sporządzać i wprowadzać raport o emisjach do Krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancjach. W terminie: ustawowym, zaległe za lata 2017 i 2018 – 14 dni od uzyskania dostępu do konta.

9. Organ wyznaczył termin przesłania pisemnej informacji o zakresie podjętych działań służących wyeliminowaniu wskazanych w zarządzeniu naruszeń na grudzień 2019 r.

W uzasadnieniu wydanego zarządzenia, organ wskazał, że na podstawie:

• oględzin terenu firmy przeprowadzonych: w 06.2019 r. i w 07.2019 r.,

• protokołów przesłuchania Pana A. B. (dalej: skarżącego) z 06.2019 r. i z 07.2019 r.

• okazanych podczas kontroli faktur zakupu i sprzedaży

ustalono, że skarżący od sierpnia 2017 r. prowadzi działalność w zakresie wwozu do kraju zakupionych używanych części zamiennych i elementów samochodowych oraz zakupu używanych części do pojazdów osobowych i dostawczych na terenie Polski w celu ich późniejszej sprzedaży na terytorium kraju oraz wywozu z kraju, jako części zamiennych przeznaczonych do regeneracji, w celu dalszej ich sprzedaży.

Sprowadzane do Polski oraz zakupywane na terytorium kraju części używane do pojazdów oraz elementy wyposażenia (w tym prawnie zakazane, takie jak zawory […] i przekładnie kierownicze) pochodzą z demontowanych pojazdów na terenie zagranicznych oraz polskich stacji demontażu pojazdów. Skarżący zakupuje i sprzedaje następujące części i elementy wyposażenia pojazdów: układy kierownicze i przekładnie kierownicze, alternatory, rozruszniki, zaciski hamulcowe, pompy […], elektryczne pompy wspomagania, turbiny, zawory […], turbosprężarki, sprężarki do klimatyzacji, wtryskiwacze, półosie oraz osprzęt silnika.

Część zakupionych elementów lub podzespołów nie jest w pełni sprawna technicznie. Skarżący zeznał, że części przed zakupem nie są sprawdzane pod względem działania, a ich sprawność oceniana jest wyłącznie na podstawie oględzin (części poddawane są ocenie pod kątem uszkodzeń mechanicznych), np. przekładnie kierownicze nie mogą być zardzewiałe, czujniki w alternatorach nie mogą być przepalone.

Z ustaleń kontroli wynika, że podmiot nigdy nie ma pewności, że części używane są sprawne i bez poddania regeneracji (odzyskowi) będą działać. Z zapisu faktur wynika, że kupowane części są również opisane jako „złom”.

W toku postępowania stwierdzono, że kupowane oraz sprzedawane przez skarżącego niesprawne elementy używane przeznaczone do regeneracji należy zaklasyfikować jako odpady zgodnie z definicją odpadu zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2019 r. poz. 701 z późn. zm.).

Na powyższe dowody A. B. (skarżący) w grudniu 2019 r., wniósł do WSA w Poznaniu, skargę na ww. zarządzenie pokontrolne. Ale WSA podtrzymał stanowisko organu I instancji, albowiem zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o odpadach, odpady to każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany. Przyjmuje się, że pozbyciem się przedmiotu w rozumieniu ustawy o odpadach jest również jego przekazanie (zbycie) innemu podmiotowi, który np. będzie go wykorzystywał w inny, zasadniczo odmienny od dotychczasowego sposób. Pojęcie „pozbywać się” należy interpretować w świetle celu ogólnego przepisów tej ustawy, którym jest ochrona zdrowia ludzi i środowiska przed szkodliwymi skutkami spowodowanymi przez odpady oraz w świetle celów szczegółowych wynikających z zasad gospodarki odpadami.

Potem było jeszcze NSA z podobnym skutkiem², albowiem zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zakwalifikowanie substancji lub przedmiotu jako „odpadów” wynika przede wszystkim z zachowania posiadacza i ze znaczenia terminu „pozbywać się”³. W odniesieniu do pojęcia „pozbywać się” z utrwalonego orzecznictwa wynika również, że należy je interpretować z uwzględnieniem celu dyrektywy 2008/98, którym zgodnie z motywem 6 tej dyrektywy jest zmniejszenie negatywnych skutków wytwarzania odpadów i gospodarowania nimi dla zdrowia ludzkiego i środowiska. Pojęcie to wymaga również wykładni w świetle art. 191 ust. 2 TFUE, który stanowi, że polityka Unii Europejskiej w dziedzinie środowiska stawia sobie za cel wysoki poziom ochrony i opiera się w szczególności na zasadach ostrożności i działania zapobiegawczego. Wynika z tego, że pojęcia „pozbywać się”, a zatem i pojęcia „odpadów” w rozumieniu art. 3 pkt 1 dyrektywy 2008/98, nie można interpretować w sposób zawężający. Pojęcie „pozbywać się” obejmuje zarówno „odzysk”, jak i „unieszkodliwianie” danej substancji lub przedmiotu w rozumieniu art. 3 pkt 15 i pkt 19 dyrektywy 2008/98.

Warto tu zapamiętać/wiedzieć, że cyt.:

„System nadzoru i gospodarowania ustanowiony dyrektywą 2008/98 ma bowiem na celu objęcie swoim zakresem wszystkich przedmiotów i substancji, których ich właściciel się pozbywa, nawet jeżeli mają one wartość handlową i są gromadzone z powodów handlowych do celów recyklingu, regeneracji lub ponownego wykorzystania.⁴”

No cóż . . . . . . .

Jedyne co mi przychodzi do głowy po zapoznaniu się z tymi wyrokami, to sugestia, aby sprowadzając do kraju elementy typowe dla branży „moto” uważać, Uważać, UWAŻAĆ! Bo interpretacyjna dowolność w stosowaniu obowiązującego Prawa może doprowadzić do poważnych kosztów.

Trzymajcie się

dziadek Piotra

– – – – – – – – – – – – –