BEZPRAWNE UCZESTNICTWO W RUCHU POJAZDÓW BEZ HOMOLOGACJI, CZYLI DYREKTYWA 1999/37/WE

Rate this post

Dyrektywa 1999/37/WE transponowana do ustawy o prawie drogowym

Artykuł 3

2.

W przypadku gdy nowe świadectwo rejestracji zostaje wydane dla pojazdu zarejestrowanego przed wykonaniem niniejszej dyrektywy, Państwa Członkowskie używają wzoru świadectwa określonego w niniejszej dyrektywie oraz mogą ograniczać dane szczegółowe w nim zawarte do tych, które są dostępne.

* * *

       Mając na uwadze dotychczasowe wyroki NSA należy jednoznacznie stwierdzić, że rejestrowane po raz pierwszy w UE pojazdy obowiązkowo muszą mieć w dowodach rejestracyjnych wypełnianą harmonizowaną rubrykę (K), bo dane te zgodnie z rozporządzeniem (UE) 19/2011 są zawsze dostępne na producenckich tabliczkach znamionowych pojazdów, które są obowiązkowe dla pojazdów wprowadzanych do obrotu w UE oraz w dokumentach homologacyjnych (świadectwie zgodności, decyzji o dopuszczeniu indywidualnym), wymaganych przepisem art. 72 ust. 1 pkt 3 PRD przy rejestracji.

Natomiast zaświadczenie z okresowego badania technicznego nie może stanowić dokumentu zastępującego dokument homologacyjny (świadectwo zgodności, decyzje o dopuszczeniu indywidualnym bądź decyzje o uznaniu decyzji indywidualnej). Okresowe badanie techniczne, o którym mowa w art. 81 ust. 3 PRD na pojeździe sprowadzonym spoza UE może zostać wykonane dopiero po wcześniejszym wydaniu decyzji o tymczasowej rejestracji takiego pojazdu (wydaniu pozwolenia czasowego), w tym w razie potrzeby dopiero po wcześniejszym wykonaniu badań technicznych, o których mowa w art. 81 ust. 11 pkt 2 lit. a), w celu ustalenia danych jakie powinny znaleźć się w rubryce (K) dowodu rejestracyjnego potwierdzających, że dany pojazd jest pojazdem homologowanym i w razie potrzeby po wcześniejszym przeprowadzeniu procedury dopuszczenia indywidualnego (jednostkowego), jeśli pojazdowi nie towarzyszą ważne dokumenty homologacyjne (świadectwo zgodności, CoC).

       Wbrew temu co niewiążąco publicznie podał Minister Infrastruktury Szefom Wydziałów Komunikacji w odpowiedzi z 23 stycznia 2025 r., każdy dowód rejestracyjny wydany na pojazd rejestrowany w RP po transpozycji dyrektywy 1999/37/WE do ustawy o prawie drogowym obowiązkowo winien mieć wypełnioną harmonizowaną rubrykę (K), w której wydział komunikacji winien wykazać oznaczenie homologacyjne pojazdu, a w razie braku danych WK winien zastosować się do dyspozycji wynikającej z art. 81 ust. 11 pkt 2 lit. a).

Nie powinno więc budzić wątpliwości, że starostwa rejestrujące niehomologowane pojazdy po wejściu w życie ustawy z dnia 10 października 2012 r. „o zmianie ustawy o prawie drogowym”, w której określono procedurę dopuszczenia jednostkowego pojazdu, nie wymagając dokumentów homologacyjnych przy wniosku o pierwszą rejestrację w RP wskazanych w art. 72 ust. 1 pkt 3 (już na etapie wydawania tymczasowego dowodu rejestracyjnego) z pominięciem procedury przewidzianej w art. 81 ust. 11 pkt 2 lit. a) PRD oraz z pominięciem procedury dopuszczenia jednostkowego w przypadku braku homologacji, wydały bezprawnie setki tysięcy decyzji o rejestracji z rażącym naruszeniem prawa, obciążając przy tym rejestrowane pojazdy wadą prawną.

       Zaistniałe zdarzenia prawne skutkują tym, że w świetle obowiązującego stanu prawnego niehomologowane pojazdy obciążone wadą prawną nie powinny uczestniczyć w ruchu drogowym, a wobec wydanych decyzji o rejestracji powinna zostać przeprowadzona z urzędu procedura przewidziana w art. 156 §1 pkt 2 k.p.a., w celu uznania takich decyzji za nieważne jeśli wnioski o rejestrację zwierały braki formalne lub z art. 145 k.p.a., jeśli poddano rejestracji pojazd, który np. nie wypełniał warunków technicznych określonych w art. 66 ust. 1 pkt 3 PRD (np. ze względu na nie wypełnianie norm emisyjnych wymaganych w dacie pierwszej rejestracji pojazdu w UE), a informacja taka została zatajona przez właściciela w trakcie rejestracji bądź urzędnik został celowo wprowadzony w błąd i uznał, że pojazd wypełnia takie warunki przez co nie zastosował się do dyspozycji wynikającej z art. 81 ust. 11 pkt 2 lit. b) PRD.

W przypadku nie wszczęcia z urzędu tej procedury przez starostę, który wydał decyzję o rejestracji, postępowanie takie powinno być wszczęte zgodnie z art. 184 k.p.a. na wniosek prokuratora, stosowanie do przepisów ustawy Prawo o Prokuraturze i Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury.

       Nie można tracić z pola widzenia, że bez względu czy procedura taka zostanie przeprowadzona z urzędu, to w sprawach trafiających do sądu dotyczących zdarzeń drogowych uczestnicy mogą powoływać się, że dany pojazd, który nie był homologowany bezprawnie uczestniczył w ruchu drogowym, a jego decyzje o rejestracji należałoby uznać za nieważną od chwili wydania i sąd w zasadzie nie będzie miał innego wyjścia w takiej sytuacji jak tylko to potwierdzić.

Ubezpieczyciele w takich przypadkach będą mogli uchylać się od pokrywania szkód z polis OC, co będzie pociągać za sobą kolejne spory prawne ze szkodą dla obywateli.

W powyższym kontekście bardzo kompletnym jest uzasadnienie wyroku WSA w Białymstoku z dnia 12 czerwca 2025 r., w sprawie o sygnaturze II SA/Bk 13/25 (https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/C716FD608E) dotyczącej uznanie za nieważną decyzji o rejestracji pojazdu.

Radecki

Loading