lip 9 2025
HOMOLOGACJA TO PRAWO A NIE OBOWIĄZEK PRODUCENTÓW
Homologacja to prawo Obywateli do Bezpieczeństwa w RD, choć nie jest to jakiś obowiązek producentów pojazdów. Bo oni wcale nie muszą. Noooo, chyba . . . . . ., że chcą wprowadzać na rynek/na drogi swoje pojazdy. To jest wówczas inna sprawa. To zgodnie z Prawem mogą postarać się o homologację lub o równoważny dokument.
W dniu wczorajszym poinformowaliśmy o tej kolejnej wielkiej przegranej DTD przed NSA (Naczelny Sąd Administracyjny) w Warszawie.1 Ale to była zaledwie tylko część omawianego wyroku.2 Bo w tej sprawie przegranej przez DTD (resort transportu) chodzi też o przyczepę, która stanowi element kolejki turystycznej.
W sprawie tej spółka składa skargę kasacyjną do NSA błędnie argumentując, że produkowany przez nich pojazd (przyczepa kolejki turystycznej) nie wymaga uzyskania:
-
świadectwa zgodności WE albo świadectwa zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane i informacje o pojeździe niezbędne do rejestracji i ewidencji pojazdu,
-
dopuszczenia jednostkowego pojazdu, decyzji o uznaniu dopuszczenia jednostkowego pojazdu albo świadectwa dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu.
Ich stanowisko nie znalazło uznania w obowiązującym Prawie, pomimo wsparcia ze strony MI + DTD (resortu transportu) + dwóch instytutów z branży „moto”. Przegrali nie mając racji, co zostało potwierdzone w omawianym wyroku NSA, który stwierdził, że w odniesieniu do spornej kategorii przyczepy wchodzącej w skład kolejki turystycznej3 nie przewidziano kategorii homologacyjnej, a zatem co do zasady nie może ona zostać poddana procedurze homologacyjnej.
I teraz najważniejsze, cyt:
-
„Z wyłączenia tego nie można natomiast wnosić, że pojazdy tego typu nie podlegają procedurze dopuszczenia jednostkowego.
-
Skarżący nie mają obowiązku, lecz jedynie są uprawnieni do ubiegania się o uzyskanie krajowej homologacji typu w odniesieniu do pojazdów produkowanych w małych seriach,4 natomiast w razie nieuzyskania odpowiedniego świadectwa homologacji typu pojazdu spełnienie warunków lub wymagań technicznych dopuszczenia spornego pojazdu do ruchu musi zostać potwierdzone w procedurze dopuszczenia jednostkowego pojazdu.5
-
Ta szczególna podstawa wynikająca z prawa UE pozwala zatem (…) na fakultatywne ubieganie się przez producentów przyczep przeznaczonych do przewozu osób po drogach publicznych o krajową homologację typu pojazdów produkowanych w małych seriach.
Czyli jeszcze raz: homologacja dla producenta jest Prawem, a nie obowiązkiem. Czyli nie chcesz, to nie musisz (choć ze złości zapewne się już dusisz?).
Ta więc przyczepa wchodząca w skład kolejki turystycznej podlega dopuszczeniu do ruchu jedynie po uzyskaniu DR lub PC. W przypadku czasowej rejestracji pojazdu6 katalog wymaganych dokumentów rejestracyjnych określają szczegółowo rozporządzenia wykonawcze.7
Jeżeli zgodnie z art. 72 ust. 1 pkt 3 ustawy PoRD nie zachodzi konieczność lub możliwość przedłożenia świadectwa zgodności WE albo świadectwa zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane i informacje o pojeździe niezbędne do rejestracji i ewidencji pojazdu, decyzji o uznaniu dopuszczenia jednostkowego pojazdu albo świadectwa dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu, to producent przyczepy wchodzącej w skład kolejki turystycznej wnioskujący o jej rejestrację czasową na podstawie art. 74 ust. 2 pkt 2 lit. c) ustawy PoRD – w celu umożliwienia przejazdu pojazdu związanego z koniecznością dokonania jego BT na SKP lub naprawy – jest zobowiązany do uzyskania dopuszczenia jednostkowego pojazdu zgodnie z przepisami art. 70zn i n. Ustawy PoRD.
W ocenie Sądu8 rację trzeba przyznać organom (WK/starostwo), bowiem przedmiotowy pojazd – przyczepa jest „nowym pojazdem” i jako taki podlega ogólnej zasadzie określonej w art. 70d ust. 1 ustawy PoRD, zgodnie z którą, cyt.:
„Producent nowego typu pojazdu, typu przedmiotu wyposażenia lub części jest obowiązany uzyskać dla każdego nowego typu pojazdu, typu przedmiotu wyposażenia lub części odpowiednie świadectwo homologacji typu WE, z zastrzeżeniem ust. 2-6.”
Analiza definicji ustawowych rodzajów pojazdów poddanych regulacji zawartych w ustawie PoRD prowadzi do wniosku, że:
-
przyczepy nie można zakwalifikować do grupy „pojazdów specjalnych”, bowiem nie jest przeznaczona do wykonywania specjalnej funkcji (art. 2 pkt. 36 – pojazd samochodowy lub przyczepa przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia; w pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji),
-
przyczepa nie należy także do kategorii pojazdów określanych jako „kolejka turystyczna” z tej racji, że może stanowić zaledwie jeden z jej składników (kolejka turystyczna to zgodnie z art. 2 pkt. 49a ustawy PoRD, zespół pojazdów składający się z ciągnika rolniczego, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h, albo pojazdu wolnobieżnego oraz przyczepy (przyczep) dostosowanej do przewozu osób, wykorzystywanych w ramach prowadzonej działalności w zakresie świadczenia usług turystycznych).
-
Przyczepa kolejki turystycznej spełnia natomiast wymogi odnoszone do „przyczepy” (pojazd bez silnika, przystosowany do łączenia go z innym pojazdem – art. 2 pkt. 50 ustawy PoRD) oraz do „nowego pojazdu”, a więc pojazdu fabrycznie nowego, który nie był zarejestrowany (art. 2 pkt. 62 ustawy PoRD).9
I tę nową wiedzę ze sobą śmiało nieś,
jak ja z nią idę przez moją niemiecką wieś,
korzystając z moich wakacyjnych przyjemności
i mając nadzieję, że nikt mi/nam tego nie zazdrości
dziadek Piotra
– – – – – – – – – – – –
1 https://www.diagnostasamochodowy.pl/2025/spektakularnie-przegrali-z-nsa-mi-dtd-dwa-instytuty-producent-z-b-b/
2 II GSK 2137/21 – Wyrok NSA; Data orzeczenia: 2025-03-13; orzeczenie prawomocne; Data wpływu: 2021-09-21; Symbol z opisem: 6030 Dopuszczenie pojazdu do ruchu; Hasła tematyczne: Administracyjne postępowanie; Sygnatury powiązane: II SA/Gl 1491/20 – Wyrok WSA w Gliwicach z 2021-04-26; Skarżony organ: SKO (Samorządowe Kolegium Odwoławcze); Treść wyniku: Oddalono skargę kasacyjną;
3 Zobacz: pkt 73, kod 19 tabeli nr 1 załącznika nr 4 „Klasyfikacja pojazdów” do uchylonego z dniem 4 września 2022 r. rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach
4 zob. art. 23 w zw. z załącznikiem II cz. A pkt. 6.2. w zw. z pkt. 6.1. uchylonej ze skutkiem od dnia 1 września 2020 r. dyrektywy 2007/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 września 2007 r. ustanawiającej ramy dla homologacji pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, części i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów oraz – odpowiednio – art. 42 w zw. z załącznikiem I cz. A pkt. 6.2. w zw. z pkt. 6.1. podlegającego bezpośredniemu stosowaniu od dnia 1 września 2020 r. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów, zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 715/2007 i (WE) nr 595/2009 oraz uchylającego dyrektywę 2007/46/WE
5 zob. art. 70zn ust. 2, z zastrzeżeniem art. 70zn ust. 3.-6 u.p.r.d.
6 w przedmiotowej sprawie podstawą orzekania w przedmiocie tego rodzaju rejestracji był przepis art. 74 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy PoRD
7 zob. § 19 ust. 3 i 4 uchylonego z dniem 4 września 2022 r. rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 11 grudnia 2017 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych
8 II SA/Gl 1491/20 – Wyrok WSA w Gliwicach; Data orzeczenia: 2021-04-26; orzeczenie prawomocne; Data wpływu: 2020-12-01; Symbol z opisem: 6030 Dopuszczenie pojazdu do ruchu; Hasła tematyczne: Ruch drogowy; Sygnatury powiązane: II GSK 2137/21 – Wyrok NSA z 2025-03-13; Skarżony organ: SKO; Treść wyniku: Oddalono skargę;
9 Omawiana przyczepa pozostaje także poza grupą pojazdów wskazanych w art. 70d ust. 2 ustawy PoRD oraz nie mieści się także w grupie pojazdów wskazanych w art. 70zn ust. 3 ustawy PoRD.
9 lipca 2025 @ 08:58
Podkreśleniu w wyroku NSA podlega też fragment stanowiący o nadrzędności regulacji unijnych nad regulacjami wynikającymi z rozporządzeń MI, bo one nie mogą kolidować z prawem Unii:
Skarżący nie mają obowiązku, lecz jedynie są uprawnieni do ubiegania się o uzyskanie krajowej homologacji typu w odniesieniu do pojazdów produkowanych w małych seriach (zob. art. 23 w zw. z załącznikiem II cz. A pkt. 6.2. w zw. z pkt. 6.1. uchylonej ze skutkiem od dnia 1 września 2020 r. dyrektywy 2007/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 września 2007 r., ustanawiającej ramy dla homologacji pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, części i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów oraz – odpowiednio – art. 42 w zw. z załącznikiem I cz. A pkt. 6.2. w zw. z pkt. 6.1. podlegającego bezpośredniemu stosowaniu od dnia 1 września 2020 r. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów, zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 715/2007 i (WE) nr 595/2009 oraz uchylającego dyrektywę 2007/46/WE), natomiast w razie nieuzyskania odpowiedniego świadectwa homologacji typu pojazdu spełnienie warunków lub wymagań technicznych dopuszczenia spornego pojazdu do ruchu musi zostać potwierdzone w procedurze dopuszczenia jednostkowego pojazdu (zob. art. 70zn ust. 2, z zastrzeżeniem art. 70zn ust. 3.-6 u.p.r.d.).
* * *
To powyższe regulacje unijne mają prymat nad prawem krajowym od kiedy jesteśmy Państwem Członkowskim w UE bo regulacje te nie służą wyłącznie bezpieczeństwu funkcjonalnemu i środowiskowemu ale też swobodzie gospodarczej, która jest fundamentem powstania UE ewoluującej z EWG i umowy gospodarczej – Wspólnoty Węgla i Stali.
Dla Diagnostów w tym aspekcie drogowskazem powinien być motyw 1 preambuły dyrektywy 2010/48/WE implementowanej do PRD w 2012r:
(1) Z uwagi na bezpieczeństwo ruchu drogowego, ochronę środowiska i UCZCIWĄ KONKURENCJĘ należy zapewnić odpowiednie utrzymanie i kontrole pojazdów uczestniczących w ruchu, tak aby zachowywały właściwości OKREŚLONE w HOMOLOGACJI TYPU w sposób zasadniczo niepogorszony przez cały okres użytkowania.
* * *
Dlatego zaszczytnym obowiązkiem 😉 Diagnostów jest dbanie, by ta swoboda gospodarcza przejawiająca się w swobodzie przepływu towarów pomiędzy krajami Unii nie była zaburzana czynami nieuczciwej konkurencji.
To m. innymi sposób przeprowadzania badań okresowych, podczas których należy uwzględniać parametry techniczne pojazdu w oparciu o przepisy HOMOLOGACYJNE, a nie niezgodne z prawem Unii rozporządzenia MI, służy zagwarantowaniu prawa do swobody gospodarczej stanowiącej jedną z podstawowych zasad gwarantowanych w Konstytucji RP.
Oczywiście nacisk lobby handlarzy używanych aut z recyklingu państw zachodnich jest silny i skuteczny, jak widać na przykładzie niewiążącej opinii z dnia 23 stycznia 2025r udzielonej Szefom WK przez panią Renatę Rychter Dyrektor DTD Ministerstwa Infrastruktury, ale w ostatecznym rozstrzygnięciu to głos Naczelnego Sądu Administracyjnego ma moc wiążącą, a nie niedouczonych czy też skorumpowanych urzędników niższego czy wyższego szczebla.
Diagności powinni o tym pamiętać, by na końcu nie zostać kozłami ofiarnymi szwindli polegających na traktowaniu Polski jako wschodnioeuropejskiego megaszrotu dla wycofywanych z użytkowania aut z bogatych krajów zachodnich, w tym z USA.
Jeżeli teraz Nam się wydaje, że kupując taniej wygrywamy to należy pamiętać, że wszystko co nielegalnie dopuszczamy z importu na Nasz obszar celny uderza w Nasz przemysł i gospodarkę, więc ostatecznie tanim importem podcinamy gałąź na której siedzimy. Jak tracimy narzędzia pracy stajemy się wyrobnikami, a warunki pracy określa wtedy ktoś inny. Praca 12/7 za miskę ryżu to chyba niezbyt optymistyczna wizja przyszłości.