SKUTEK ZMIANY KAROSERII I JEJ KOLORU?

Niespodziewany skutek zamiany karoserii. Bo karoseria to nie pojazd. To zaledwie jego element.

Ale przy okazji tej ciekawej sprawy mam dla Was trzy pytania:

a/ czy zmiana karoserii jest zabroniona (?),

b/ kiedy pojęcie „zmian konstrukcyjnych” obejmie zmianę karoserii (?),

c/ czy zmiana karoserii powoduje zmianę marki pojazdu z F. E. na „składak”?¹

25 lipca 2023 r. WSA w Bydgoszczy rozpatrywał tę sprawę ze skargi Firmy A. na decyzję SKO z sierpnia 2022 r., w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o wyrażeniu zgody na wykonanie i umieszczenie zastępczej tabliczki znamionowej (TZ).

Chodzi o to, że SKO w Bydgoszczy, decyzją z sierpnia 2022 roku stwierdziło nieważność ostatecznej decyzji Starosty z września 2020 roku, w której ten Starosta wyraził (pochopnie i nieopatrznie?) zgodę na wykonanie i umieszczenie zastępczej TZ w pojeździe marki F. E., nr rej. C2 8491.

A cała sprawa zaczęła się w momencie, gdy Starosta Inowrocławski decyzją z lipca 2016 roku zarejestrował ten pojazd na rzecz firmy „A” Sp. z o.o. O./Latkowo. Następnie kolejną decyzją z września 2016 r. Starosta zarejestrował ww. pojazd na rzecz tej firmy „A” Sp. z o.o., w szczególności na podstawie faktury zakupu z września 2016 r.

Po dwóch latach Starosta decyzją z listopada 2018 roku uchylił swoją własną decyzję z lipca 2016 r., w sprawie zarejestrowania samochodu marki F. E. na rzecz tejże Spółki i odmówił rejestracji przedmiotowego pojazdu.

Ponadto, dopiero decyzją z lutego 2022 r. Starosta po przeprowadzeniu wznowionego postępowania administracyjnego stwierdził, że jego ww. decyzja z września 2016 r. w sprawie rejestracji samochodu F. E. na Spółka została wydana z naruszeniem prawa.² W uzasadnieniu swojej decyzji z lutego 2022 r. Starosta wskazał w szczególności na postanowienie z czerwca 2018 r., sygn. PR 4Ds. 632.2017, którym Prokuratura Rejonowa w Inowrocławiu umorzyła śledztwo w sprawie:

1. ujawnionego w lipcu 2017 r. przerobienia w nieustalonym miejscu i czasie numeru VIN w pojeździe marki F. E., tj. o czyn z art. 306 kk wobec niewykrycia sprawcy czynu,

2. dokonania przywłaszczenia powierzonego mienia w postaci karoserii koloru białego (biała platynowa perła) samochodu F. E., wartości 10.000 zł, w nieustalonym miejscu i czasie, ujawnionego w czerwcu 2018r. na szkodę tej Spółki, tj. o czyn z art. 284 § 2 kk wobec niewykrycia sprawcy czynu.

SKO po rozpatrzeniu sprawy z odwołania Spółki, decyzją z lipca 2022 roku utrzymało w mocy decyzję Starosty z lutego 2022 r.

Natomiast decyzją z października 2020 r. Starosta zarejestrował pod numerem rejestracyjnym CIN 1601E pojazd marki F. E., na rzecz firmy „A” Spółka z o.o. O/Latkowo.

Ta decyzja z października 2020 roku była poprzedzona decyzją Starosty z września 2020 r., którą Starosta wyraził zgodę na wykonanie i umieszczenie zastępczej TZ w pojeździe F. E., nr rej. C2 8491, wobec którego złożono wniosek o skierowanie do SKP oraz wniosek o czasowa rejestrację w celu przejazdu na BT.

Postanowieniem z grudnia 2021 r. (data wpływu: styczeń 2022 r.) Prokurator Rejonowy w Inowrocławiu złożył sprzeciw od decyzji Starosty z września 2020 r., wyrażającej zgodę na wykonanie i umieszczenie zastępczej TZ.

Prokurator zwrócił uwagę na:

a/ postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z lutego 2020 r., sygn. akt VI Ns 10/19 stwierdzające, że ta Sp. z o.o. nabyła w grudniu 2018 roku przez zasiedzenie własność karoserii pojazdu marki F. E., stanowiącej element pojazdu, którego dotyczyło postępowanie prowadzone przez Prokuraturę Rejonową w Inowrocławiu (sygn. 4 Ds. 632.2017),

b/ na opinię biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej stwierdzającą, że pokładowe systemy elektroniczne potwierdzają numer VIN nabity na kielichu przednim prawym i ustalającym numer VIN pojazdu zgodnie z jego brzmieniem.

Prokurator wobec powyższego stwierdził, że doszło do rejestracji „składaka”, którego karoseria nie odpowiada treści zawartej na tabliczce znamionowej, a jej oznaczenie numerem VIN pochodzi z przestępstwa.

Prokurator zwrócił uwagę, że nie wiadomo, gdzie znajduje się oryginalna karoseria opatrzona przez producenta tym numerem ani jaki numer posiadała karoseria zamontowana w pojeździe, ani jak została wprowadzona na polski obszar celny. Ponadto wskazał, że wydając zgodę na wykonanie i umieszczenie zastępczej TZ organ dysponował kopiami opinii biegłych pozostającymi w sprzeczności z opinią przedstawioną przez Spółkę, z której wynikało, że pojazd posiada nabity na kielichu przednim numer VIN, podczas gdy okoliczność taka zgodnie z prawem nie miała miejsca, gdyż oznakowanie zostało naniesione nielegalnie (ręcznie – za pomocą znaczników).

Prokurator zauważył przy tym, że nie wiadomo, czy i kiedy pojazd, w skład którego wchodziła „czarna” karoseria był zarejestrowany. Strona nie udokumentowała, by przedmiotem wniosku była oryginalna karoseria.³

Jednocześnie zdaniem Prokuratora wątpliwości budzi treść postanowienia Sądu z 2020 r. Prokurator zwrócił w tym miejscu uwagę, że przedmiotem przestępstwa z art. 284 § 2 kk była karoseria biała, zaś przedmiotem opinii biegłych jest karoseria niewiadomego pochodzenia i koloru czarnego (na której odręcznie i niepotrzebnie nabito nr VIN?).

Spółka w swoim stanowisku podniosła, że:

1/ aż do ponownej rejestracji w 2020 r., to właśnie ona jest właścicielem całego pojazdu marki F. E.. Spółka zwróciła uwagę na postanowienie Prokuratora z marca 2020 r., sygn. akt 4 Ds. 632.2017, w którym postanowiono m.in. zwrócić jej, jako osobie uprawnionej w/w pojazd przechowywany na parkingu, bez publicznej TZ i TZ koloru białego.

2/ Prokurator, żądając stwierdzenia nieważności ww. decyzji, nie sprecyzował jednocześnie z jakiego konkretnie powodu decyzje Starosty z września 2020 r. oraz z października 2020 r. miałyby zostać unieważnione.

3/ Nr VIN ujawniony w przedmiotowym samochodzie jest tylko jeden, odpowiada on nabitemu na kielichu amortyzatora numerowi VIN (element karoserii), jak również odpowiada numerowi ujawnionemu w pokładowych systemach elektronicznych.⁴

Zgodnie z opinia z Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji oznaczenie identyfikacyjne w postaci numeru VIN znajdujące się na przednim prawym kielichu amortyzatora naniesione jest pozafabrycznie i nie służy do identyfikacji dowodowego samochodu o danych nr rejestracyjnych. Numer identyfiacyjny VIN znajdujący się pod deską rozdzielczą został trwale usunięty poprzez szlifowanie. Ślady szlifowania wskazują na celowe usunięcie oznaczenia w celu uniemożliwienia identyfikacji przedmiotowej karoserii samochodu. Tabliczka znamionowa (TZ) z numerem VIN nosi widoczne ślady wtórnego montażu. W treści oznaczeń występujących na TZ znajduje się kod koloru samochodu „UG” oznaczający kolor – biała platynowa perła. W elektronicznych pamięciach układów sterujących pojazdem odczytano numer VIN.

Numer VIN publiczny nosi widoczne ślady wtórnego montażu. Zastosowane nity do montażu TZ są inne niż stosowane przez producenta pojazdów. Fabryczny kolor karoserii oraz pozostałych elementów samochodu pierwotnie miał kolor czarny jak obecnie. Nie był wcześniej w kolorze białym – biała platynowa perła.

Z kolei ze sporządzonej na zlecenie Spółki przez mgr inż. G. B. opinii technicznej wynika w szczególności, że przedmiotowy pojazd posiada nabity na kielichu przednim prawym nr VIN, który potwierdzają pokładowe systemy elektroniczne.

SKO doprecyzowało, w ślad za Prokuratorem, że oznaczenie VIN znajdujące się na przednim prawym kielichu amortyzatora naniesione jest pozafabrycznie. Zaś odnosząc się do kwestii wydanego przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia prawomocnego postanowienia z lutego 2020 r.,sygn. akt VI Ns 10/19, stwierdzającego, że ta Sp. z o.o. nabyła przez zasiedzenie własność karoserii pojazdu marki F. E., stanowiącej element pojazdu, którego dotyczyło postępowanie prowadzone przez Prokuraturę Rejonową w Inowrocławiu pod sygnaturą akt 4 Ds. 632.201 – Kolegium zauważyło, że w myśl § 6 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z 11 grudnia 2017 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla TR (Dz. U. z 2017 r. poz. 2355 z późn. zm.), prawomocne orzeczenie sądu rozstrzygające o własności pojazdu stanowi dowód własności pojazdu.

Z kolei zgodnie z art. 66a ust. 2 pkt 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym, starosta właściwy w sprawach rejestracji pojazdu wydaje decyzję o nadaniu cech identyfikacyjnych w przypadku pojazdu w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu, a prawomocnym orzeczeniem sądu zostało ustalone prawo własności pojazdu. Wówczas, po uzyskaniu decyzji w tym przedmiocie, możliwym byłoby złożenie wniosku o rejestrację.

Ze wskazanego postanowienia nie wynika natomiast, aby orzeczeniem sądu ustalone zostało prawo własności pojazdu. Albowiem ustalono jedynie prawo własności karoserii pojazdu, stanowiącej element pojazdu.

Ponadto, w swoim postanowieniu Prokurator postanowił umorzyć śledztwo w sprawie dokonania przywłaszczenia powierzonego mienia w postaci karoserii koloru białego samochodu F. E., w nieustalonym miejscu i czasie ujawnionego w czerwca 2018 r., na szkodę Sp. z o.o., tj. o czyn z art. 284 § 2 kk wobec niewykrycia sprawcy czynu. Zaś Postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia z lutego 2020 r., sygn. akt VI Ns 10/19, wskazuje na zasiedzenie własności karoserii pojazdu marki F. E., stanowiącej element pojazdu, którego dotyczyło postępowanie prowadzone przez Prokuraturę Rejonową w Inowrocławiu pod sygnaturą akt 4 Ds. 632.2017. Skoro śledztwo toczyło się w sprawie dokonania przywłaszczenia powierzonego mienia w postaci karoserii koloru białego, to treść sentencji sądu cywilnego, którą organ jest związany, może wskazywać właśnie na tę karoserię.

Z kolei zgodnie z art. 66a ust. 2 pkt 5 ustawy PoRD, starosta właściwy w sprawach rejestracji pojazdu wydaje decyzję o nadaniu cech identyfikacyjnych w przypadku pojazdu w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu, a prawomocnym orzeczeniem sądu zostało ustalone prawo własności pojazdu.

Zatem słuszny może być wniosek o kwalifikowanej wadzie, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. (jako decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa). Skoro bowiem art. 66a ust. 2 pkt 5 ustawy PoRD umożliwia wydanie decyzji o nadaniu cech identyfikacyjnych w przypadku pojazdu w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu, a prawomocnym orzeczeniem sądu zostało ustalone prawo własności pojazdu, to wydanie decyzji pozytywnej bez jednoznacznie ustalonego prawa własności pojazdu ocenione być powinno jako rażące naruszenie przepisu prawa.

WSA uznał, że skarga firmy „A” Spółka z o.o. jest niezasadna. Tym samym podtrzymał argumenty SKO podkreślając m.in., że:

A/

decyzja ostateczna Starosty z września 2020 r., której nieważność stwierdziło SKO zapadła na podstawie art. 66 ust. 3a PoRD, zgodnie z którym pojazd uczestniczący w ruchu powinien posiadać nadane przez producenta, z zastrzeżeniem art. 66a, cechy identyfikacyjne: numer VIN albo numer nadwozia, podwozia lub ramy. Stosownie do art. 66a ust. 1 PoRD cechy identyfikacyjne, o których mowa w art. 66 ust. 3a, nadaje i umieszcza producent.

B/

Uprawnienie starosty wydania decyzji o nadaniu cech identyfikacyjnych pojazdu w przypadku opisanym art. 66a ust. 2 cytowanej wyżej ustawy stanowi odstępstwo od zasady określonej art. 66a, że to producent nadaje i umieszcza cechy identyfikacyjne. Zgodnie z tym przepisem starosta właściwy w sprawach rejestracji pojazdu wydaje decyzję o nadaniu cech identyfikacyjnych w przypadku pojazdu:

1) zbudowanego przy wykorzystaniu nadwozia, podwozia lub ramy konstrukcji własnej, którego markę określa się jako „SAM”;

2) w którym dokonano wymiany ramy lub podwozia na odpowiednio ramę lub podwozie bez numeru fabrycznego;

3) odzyskanego po kradzieży, w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu;

4) nabytego na licytacji publicznej lub od podmiotu wykonującego orzeczenie o przepadku pojazdu na rzecz Skarbu Państwa, w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu;

5) w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu, a prawomocnym orzeczeniem sądu zostało ustalone prawo własności pojazdu;

6) w którym cecha identyfikacyjna uległa skorodowaniu lub została zniszczona podczas wypadku drogowego albo podczas naprawy;

7) zabytkowego, w którym cecha identyfikacyjna nie została umieszczona.

Nie jest sporne w przedmiotowej sprawie, że Skarżąca Spółka wniosła o wyrażenie zgody na wykonanie i zamieszczenie zastępczej tabliczki znamionowej w samochodzie, co do którego toczyło się w Prokuraturze Rejonowej w Inowrocławiu postępowanie w sprawie podrobienia znaków identyfikacyjnych (postępowanie pod sygnaturą 4 Ds.632.2017). Świadczy o tym dołączone do wniosku postanowienie Prokuratora z marca 2020 r., o zmianie postanowienia w przedmiocie dowodów rzeczowych po umorzeniu śledztwa. Przedmiotowa decyzja Starosty z września 2020 r. oparta była zatem o stwierdzenie, że zaistniała sytuacja określona w art. 66a ust. 2 pkt 5 PoRD.

Możliwość wydania przez starostę decyzji nadającej cechy identyfikacyjne pojazdu na podstawie art. 66a ust. 2 pkt 5 PoRD uzależnione jest od spełnienia następujących przesłanek:

1) cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu

2) prawomocnym orzeczeniem sądu zostało ustalone prawo własności pojazdu.

Przy wydaniu decyzji Starosty z września 2020 r. spełniona była zatem pierwsza z przesłanek określonych w art. 66a ust. 2 pkt 5 PoRD.

W sposób oczywisty nie była spełniona druga z przesłanek wskazanych w tym przepisie. Przepis ten mówi wyraźnie o przesłance wydania decyzji w postaci istnienia prawomocnego orzeczenia sądu ustalającego prawo własności „pojazdu” – a nie „części pojazdu”, jakim jest karoseria.

I ten wyrok przybliżył Wam,

(choć targany wątpliwościami merytorycznymi co do zakresu dozwolonych Prawem zmian konstrukcyjnych)

dziadek Piotra

– – – – – – – – – – – –