DYREKTOR RENATA RYCHTER Z DTD O BRANŻY SKP

Dyrektor Renata Rychter z Departamentu Transportu Drogowego w Ministerstwie Infrastruktury na posiedzeniu Komisji Infrastruktury Senatu RP (nr 7) w dniu 03-04-2024;

(…).

„Mam zaszczyt i możliwość przedstawić państwu z upoważnienia ministra infrastruktury informacje, które od dłuższego czasu już w Departamencie Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury są zagregowane i przetwarzane w kontekście możliwości dalszych zmian legislacyjnych, jeśli chodzi o przepisy ustawy – Prawo o ruchu drogowym, ale także przepisy rozporządzeń, które na podstawie delegacji ustawowych dla ministra właściwego do spraw transportu ustawodawca przewidział. W tym kontekście chciałabym wspomóc się wyświetloną prezentacją multimedialną, którą państwo widzicie.

Przede wszystkim chciałabym skupić się na danych dotyczących liczby stacji kontroli pojazdów, na tym, jak te dane statystyczne się zmieniały na przestrzeni lat, ażeby przynajmniej spróbować wywnioskować, czy sytuacja branży przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów jest stała i czy ta działalność nie jest wskutek jakichś okoliczności zagrożona. Oczywiście oceniałabym i porównywałabym na razie wyłącznie dane dotyczące samych liczb przedsiębiorców, którzy takie stacje kontroli pojazdów prowadzą.

Otóż biorąc pod uwagę dane aktualne, za rok 2023 – punktem odniesienia jest stan na ostatni dzień ubiegłego roku, czyli 31 grudnia – na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej funkcjonowało 5 tysięcy 467 stacji kontroli pojazdów. Jak wiadomo, zgodnie z art. 83 ustawy – Prawo o ruchu drogowym ta działalność jest działalnością gospodarczą, ale działalnością reglamentowaną, dokładnie działalnością regulowaną, o której mowa w przepisach prawa przedsiębiorców, stąd też do prowadzenia takiej działalności jest wymagane uzyskanie wpisu do rejestru prowadzonego przez starostę, ale oczywiście po spełnieniu wymagań ustawowych. I m.in. wymagania dotyczące infrastruktury, jak można by powiedzieć tak najogólniej, stacji kontroli pojazdów bada, a także poświadcza ich spełnienie, dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego. I na podstawie danych pochodzących właśnie od dyrektora TDT i na podstawie liczby wydanych poświadczeń można stwierdzić, że w tej liczbie 5 tysięcy 467 okręgowych stacji kontroli pojazdów 2 tysiące 477 to były takie stacje, które mają najszersze spektrum i najszersze możliwości, jeśli chodzi o prowadzenie badań technicznych pojazdów, a 2 tysiące 990 to podstawowe stacje kontroli pojazdów.

Porównując dane na przestrzeni całego systemu funkcjonowania badań technicznych w Polsce, czyli poczynając od akcesji do Unii Europejskiej w 2004 r., można zobaczyć, że zaczynaliśmy od 42 stacji kontroli pojazdów. Biorąc pod uwagę dane coroczne, widać, że ta liczba rośnie. Oczywiście w ostatnich latach nie był to znaczący progres, różnice pomiędzy liczbą stacji kontroli pojazdów na przestrzeni ostatnich kilku lat nie są wielkie, w zasadzie można powiedzieć, że ta liczba się utrzymuje. Jest pewnego rodzaju constans, dlatego że chociażby w porównaniu do roku poprzedniego… W 2022 r. mieliśmy 5 tysięcy 410 stacji kontroli pojazdów, czyli o 57 mniej niż w roku kolejnym.

Bardzo proszę o kolejny slajd.

Jeśli chodzi o kwestię nadzoru, to oczywiście wiedzą państwo, że ten nadzór sprawuje starosta. W ramach tego nadzoru może, a w zasadzie powinien co roku przeprowadzać kontrolę w każdej stacji kontroli pojazdów. Jednak na podstawie upoważnienia ustawowego starosta może zawrzeć porozumienie z dyrektorem Transportowego Dozoru Technicznego i to ten organ przeprowadza wówczas taką kontrolę w stacji kontroli pojazdów. Według danych aktualnych, czyli według stanu na koniec marca 2024 r. mamy już podpisane 803 takie porozumienia – w roku poprzednim, czyli 2023 r., było ich 1 tysiąc 33 – a zatem ok. 1/5 stacji kontroli pojazdów jest kontrolowana właśnie na mocy tych porozumień przez dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego.

Bardzo proszę o kolejny slajd.

Kolejny slajd, Szanowni Państwo, pokazuje liczbę poświadczeń zgodności tej infrastruktury, warunków lokalowych, jakie musi spełniać przedsiębiorca prowadzący stację kontroli pojazdów, w kontekście nowych przedsiębiorców, czyli tych, którzy dopiero wchodzą na ten rynek, zaczynają tego rodzaju działalność, i przedsiębiorców przejmujących stację kontroli pojazdów na przestrzeni lat 2005–2023, przy czym dopiero od 2020 r. dane te ujmują podział na nowe i przejęte stacje kontroli pojazdów. Jak widzimy, te dane, te liczby na przestrzeni lat 2020–2023 oscylują właśnie pomiędzy liczbami 82 a 163, jeśli chodzi o nowe stacje kontroli pojazdów, i w roku ubiegłym liczba nowych stacji kontroli pojazdów istotnie była najmniejsza. A jeśli chodzi o przejmowane stacje kontroli pojazdów, to tutaj liczby oscylują między 106 a 138. I tutaj, tak odwrotnie proporcjonalnie, dane za rok ubiegły mogą pokazywać na przestrzeni tego porównywanego okresu największą liczbę stacji kontroli pojazdów, które zostały przejęte przez nowych przedsiębiorców.

Tutaj, Drodzy Państwo, widzimy stricte dane, dane sauté, można powiedzieć by tak kolokwialnie, wskazujące na decyzję o niekontynuowaniu działalności gospodarczej. Oczywiście nie mamy dokładnych danych o przyczynach tego, dlaczego przedsiębiorcy zdecydowali się na zamknięcie, likwidację prowadzonej działalności w tym przedmiocie, niemniej jednak dane te mogą wskazywać na pewne tendencje występujące na rynku w zakresie tego rodzaju działalności. W 2020 r. odnotowano największy skok, jeśli chodzi o liczbę decyzji o zamknięciu stacji kontroli pojazdów; zapewne było to skutkiem pandemii COVID-19 i problemów ogólnych, jeśli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej. Z kolei w roku ostatnim ta liczba oscyluje na poziomie 72, czyli jest lekki spadek w porównaniu do 2022 r., w zasadzie pozostaje to na tym samym poziomie, co w roku 2021.

Na tym slajdzie, Szanowni Państwo, mamy podane dane dotyczące diagnostów, czyli tak naprawdę niezbędnej kadry, bo jednym z warunków w ogóle prowadzenia działalności stacji kontroli pojazdów jest zatrudnianie diagnosty. Te dane pokazują, jak zmieniała się liczba osób posiadających uprawnienia diagnostów, czyli faktycznie wykonujących badania techniczne dla tego rodzaju przedsiębiorców. W roku 2023 odnotowano 866 zdanych egzaminów kwalifikacyjnych na uprawnienia diagnosty. Największy skok nastąpił w roku 2016, bo odnotowano ich 1 tysiąc 286. Bardzo niski poziom był w 2020 r., co zapewne też jest skutkiem pandemii. Z kolei według danych za I kwartał 2024 r. 120 osób uzyskało zaświadczenie, czyli potwierdzenie zdanego egzaminu kwalifikacyjnego i posiadania uprawnień diagnosty.

Szanowni Państwo, zapewne interesuje was też w sposób istotny, co dzieje się w Ministerstwie Infrastruktury w kontekście dalszych prac legislacyjnych dotyczących tego rodzaju działalności gospodarczej. Otóż mogę przekazać państwu, że minister infrastruktury podjął decyzję o wyrażeniu zgody na prace legislacyjne w zakresie nowelizacji ustawy – Prawo o ruchu drogowym w kontekście zmian systemowych dotyczących prowadzenia stacji kontroli pojazdów w zasadzie po to, żeby wypełnić to minimum implementacyjne dotyczące dyrektywy nr 45 określającej wymagania dotyczące badania zdatności pojazdów poruszających się m.in na drogach publicznych w Polsce. I w tym zakresie w Departamencie Transportu Drogowego jest przygotowywany projekt ustawy; będzie to, jak się zapewne domyślacie, nowelizacja ustawy – Prawo o ruchu drogowym.

Niezależnie od tego projektu są prowadzone prace analityczne dotyczące zasadności zmiany i możliwych nowych stawek opłat za badania techniczne. Ta analiza jest tworzona przede wszystkim w oparciu o porównanie, taką rzetelną komparatystykę w zakresie danych dotyczących wysokości opłat za badania techniczne w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Głównie dzięki uprzejmości stałego przedstawicielstwa Rzeczypospolitej otrzymaliśmy dane dotyczące wysokości tych opłat w poszczególnych państwach członkowskich, oczywiście z uwzględnieniem różnicy w systemach badań technicznych, ponieważ niektóre państwa członkowskie mają badania okresowe nie w takim cyklu, jaki Polska ustaliła, w cyklu 3–2–1, tylko w innym cyklu, tj. najpierw po 4 latach od pierwszej rejestracji, a następnie co 2 lata. Tak więc, uwzględniając te wszystkie różnice, w Departamencie Transportu Drogowego dokonano analizy wysokości tych opłat. Wzięto także pod uwagę wysokość tych opłat w kontekście minimalnego wynagrodzenia za pracę, dlatego że jedną z wytycznych zawartych w delegacji ustawowej do wydania rozporządzenia, które ma określać wysokość opłat za badania techniczne, jest konieczność uwzględnienia kosztów badań technicznych, a także kwestii dotyczących uzyskiwania wymaganych kwalifikacji przez diagnostów. A zatem jest uwzględniony element kosztów w kontekście infrastruktury, zasobów materiałowych, ale także kosztów, które są przeznaczane na wynagrodzenie pracowników, którzy przeprowadzają bezpośrednio te badania techniczne.

Ponadto, Szanowni Państwo, w kontekście badań technicznych porównujemy i bierzemy pod uwagę także wysokość tzw. wskaźnika inflacyjnego, czyli wskaźnika cen towarów i usług, który zmieniał się na przestrzeni od 2004 r., bo w tym roku zostało wydane rozporządzenia ministra infrastruktury określające wysokość opłat za badania techniczne. I właśnie porównując kryteria, czyli badając koszty przeprowadzonych badań, liczbę przeprowadzonych badań w roku ubiegłym… A w zasadzie takie rzetelne dane, którymi na razie dysponujemy, z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, to są dane za 2022 r. Te dane pozwalają na określenie, ile przeciętnie w danej stacji kontroli pojazdów prowadzonych jest badań, ile średnio może ich przeprowadzić dany diagnosta, ile średnio trwa badanie techniczne pojazdów. I w tym kontekście, także biorąc pod uwagę inne okoliczności, w tym oczywiście wzrastający wiek pojazdów, które poruszają się po drogach publicznych… A w ostatnich latach, jeśli chodzi o średni wiek pojazdu, odnotowaliśmy wzrost z 14,5 roku aż do 16 lat. Tak więc oczywiście bierzemy pod uwagę wszystkie te okoliczności w kontekście tworzenia czy nowelizowania, ewolucji systemu badań technicznych, a także myśląc o rzetelnej analizie co do zasadności i możliwości określenia kwotowej wysokości opłat za badania techniczne.

Bardzo dziękuję.”

— – – – – – – –

źródło: https://www.senat.gov.pl/